Ыдыс жуу машинасының жуғыш заттары жиі «фосфатсыз» деп жарнамалады немесе қаптамада олар фосфаттарсыз деп жарияланады. Көпшілігіміз мұның жақсы нәрсе екенін түсінеміз, бірақ фосфаттар дегеніміз не деп ойлағансыз ба? Білу үшін оқи беріңіз.
Фосфаттар қоршаған ортада және айналамыздың барлығында бар фосфор элементінің табиғи түрі. Дегенмен, органикалық емес фосфат фосфор элементімен бірдей емес. Дәлірек айтқанда, фосфат фосфор қышқылының тұзы болып табылады. Органикалық емес фосфат жынысы ауыл шаруашылығында егін тыңайтқышы ретінде фосфорды шығарып алу үшін өндіріледі. Ол өсімдіктің өсуіне, жасушалардың бөлінуіне және фотосинтезге септеседі. Фосфаттар фосфор басқа элементтермен біріккенде құралады және басқалай әрекет етеді. Әртүрлі фосфаттар тіс пастасы, бояу, кір және ыдыс жуу машинасының жуғыш заттары сияқты тұтынушылық өнімдерде пайдаланылған.
Дүние жүзінде өндірілетін фосфаттың шамамен 5% жақын араға дейін жуғыш заттарда пайдаланылған. Ыдыс жуу машинасының жуғыш затында фосфаттар кальций мен магнийді байланыстыру және басқа бөлшектерді қалқытып тұру қызмет етіп, жуу кезінде оларды кір ыдыстардан кетіруге көмектескен. Сондай-ақ олар суды жұмсартып, ыдыс жуу машинасында қақты болдырмайды.
Фосфаттар барлық жерде, соның ішінде тамақта және денелеріміздің ішінде бар болғандықтан, олар адамдарға уытты немесе зиянды емес. Іс жүзінде, дәрігер фосфаттың жетісеуін анықтаса, сізге фосфат деңгейін реттеу үшін сізге биоқоспалар тағайындалады. Қоршаған ортаға қатысты да солай: фосфаттар өсімдіктің өсуін ынталандыратын нутриенттер болып табылады және өсімдіктерге немесе жануарларға теріс әсерлері жоқ. Фосфаттар адамдарға да, қоршаған ортаға да уытты немесе зиянды болмаса, неліктен елдердің көпшілігінде оларды ыдыс жуу машинасының жуғыш заттарында пайдалануға тыйым салынды?
Фосфаттарға АҚШ-та және ЕО-та, сонымен ірге көптеген басқа елдерде тыйым салынды. Адамдарға уытты немесе зиянды болмағанымен, олардың су жолдарында болуы суда өмір сүретін өмір формаларын мазалауы мүмкін. Тыңайтқыш ретінде фосфаттар балдырлардың тез өсуіне әкеледі. «Балдырлардың гүлдеуі» деп аталатын құбылыстың суда өмір сүретін ағзаларға теріс әсері бар. Ағын суды өңдеу зауыттарының көпшілігі тұрмыстық ағын судан фосфаттарды толығымен жоя алмайды, сондықтан фосфаттардың біразы табиғи су арналарына жетеді. Фосфаттарға тыйым салған елдер балдырлардың гүлдеуін шектеуге және артық нутриенттердің өзендер мен көлдерді ластауын болдырмауға үміттенген.
ЕО ережелеріне сай Somat ыдыс жуу машинасы жуғыш заттарының барлығы фосфатсыз. Фосфатты ингредиент ретінде пайдаланбай бірдей тазалау қасиеттерін қамтамасыз ету үшін барлық өнімдердің формулалары өзгертілді. Суы жұмсақ аумақтардағы тұтынушылар өзгерісті байқамаған болуы мүмкін, бірақ кермек сулы аумақтардағы тұтынушылар енді ыдыс жуу машинасы тұзын көбірек пайдалануы керек болуы мүмкін. ЕО-та жуғыш заттарда фосфатты пайдалануға тыйым салынғаннан кейін ыдыс жуу машинасы таблеткаларының бірінші салыстырғанда, Германияның ең үлкен тұтынушылық өнімдерді сынау институты Stiftung Warentest Somat Gold сынақ жеңімпазы екенін және тіпті фосфаттарсыз да барлық басқа өнімдерден өнімдірек болғанын анықтады.